Imagens das páginas
PDF
ePub

[ocr errors]
[ocr errors]

-rùm approbantes et confirmantes, item omnibus et singulis causis in dictis litteris prædecessorum prædictorum tunc et pro tempore exis «tenti episcopo dictæ tuæ ecclesiæ concessis, licet jam ta tenore dic« tarum litterarum in illis subrogatus existas, nec non latronum et fa<«< cinorosorum hujusmodi, illorumque fautorum, et receptatorum etiam « clericorum, et quatuor minorum ordinum insignitorum et benefi<«cium aliquod tenue obtinentium, quos ab ecclesiis et aliis locis « sacris per judices seculares avelli posse concessimus et permissi<< mus, auctoritate Apostolica presentium litterarum serie judicem <«< constituimus et deputamus, tibique, ut tam prædictarum quam præsentium litterarum vigore per te, vel alium, seu alios ad id « juxta ipsarum litterarum teuorem pro tempore deputandos in principatu et comitatibus prædictis, contra omnes et singulos « clericos seculares et quorumvis ordinum regulares, exemptos et « non exemptos, etiam in sacris et presbiteratus ordinibus consti « tutos, quos homicidii et assasinii et atrocium criminum reos esse <«< constiterit, etiam ad eorum actualem degradationem, et curiæ se«< culari traditionem, nec non eos, quos (ut præfertur) ab ecclesiis <«< et aliis locis sacris avelli posse concessimus et permissimus, et judi«< ci eclesiastico, ad causas et contra personas ecclesiasticas atrocia cri« mina committentes cognoscendum à sede Apostolica deputato de« ferri volumus per denuntiationern, accusationem, inquisitionem, « aut ex mero officio, vel ad procuratoris fiscalis seu partium ins«<tantias, et aliàs juxta juris formam et litterarum prædictarum << tenorem, absque alicujus tui, vel deputandorum hujusmodi irregularitatis, aut infamiæ macula, vel incursu, auctoritate nostra, « procedere liberè et licitè valeatis, plenam et liberam per easdem, « et presentes facultatem, et auctoritatem impartimur, inhibentes om« nibus, et singulis locorum etiam exemptorum ordinariis, et eorum « offcialibus, et quibuscumque aliis judicibus ecclesiasticis vel secu« laribus, ne te super præmissis quomodolibet impedire, molestare aut << perturbare audeant, vel præsumant, ac decernentes præsentes lit« teras de subreptionis vel obreptionis vitio, aut intentionis nos<«< træ, seu quovis alio defectu notari, vel impugnari ullo unquam << tempore nullatenùs posse, sicque per quoscumque judices, et « commissarios, quavis auctoritate fungentes, etiam causarum Pala« tii Apostolici Auditores, et Sanctæ Romanæ Eccclesiæ Cardinales « sublata eis et eorum cuilibet quavis aliter judicandi, et inter«<pretandi facultate judicari, et diffiniri debere irritum quoque, et « inane quidquid secús super his à quoquam quavis auctoritate « scienter, vel ignoranter contigerit attentari, non obstantibus præ« missis, ac generalis concilii et quibusvis aliis constitutionibus, <«<et ordinationibus Apostolicis, privilegiis quoque, indultis, et « exemptionibus, etiam secularibus, et regularibus personis, or

་་

« dinibus, monasteriis, ecclesiis et aliis locis sacris, nec non congreagrationibus, et superioribus eorundem sub quibuscumque tenoribus «<et formis, ac cum quibusvis clausulis et decretis etiam irritantibus « et alias quomodolibet etiam iteratis vicibus innovatis, concessis et « approbatis, quibus omnibus et illorum tenores ac si de verbo ad ver« bum insererentur, præsentibus pro sufficienter expressis et insertis « habentes, illis aliàs in suo robore permansuris, hac vice dumtaxat ad « effectus præsentium specialiter et expressè derogamus cæteris con<«trariis quibuscumque. Dat. Romæ apud Sanctum Marcum sub « annulo Piscatoris, die secundo octobris 1572. Pontificatus nostri << primo.

[ocr errors]
[ocr errors]

Sixto V en otro breve de 9 de marzo de 1588 con la narrativa y atentos de los predichos breves y por consiguiente del breve del Pont. Pio V cometió las causas de apelacion al Obispo de Vich á instantia del mismo Señor Rey D. Felipe, en el cual dijo: « Nos « igitur justis ejusdem Philippi Regis petitionibus hac in parte an«nuere volentes omnes et singulas litteras prædictas, illorumque vigore gesta, et inde sequuta quæcumque auctoritate Apostolica te<<<nore præsentium confirmamus, et approbamus; nec non Moder«no, et pro tempore existenti Episcopo Gerunden. ut ad execu«< tionem omnium, et singulorum in eis contentorum juxta illarum « formam, et tenorem per se, vel alium, séu alios procedat, com«< mittimus et mandamus, sibique super omnibus et singulis in dic«tis litteris contentis facultatem et auctoritatem damus et concedimus (exceptis tamen causis capitulorum Ecclesiæ Gerun.) per alias nos<< tras in forma brevis litteras ex causis inibi expressis Episcopo Vi«censi sub dat. 28 januarii 1588, commissis appellationum aucto«ritate causis á sententiis per dictum dominum Episcopum Gerun« den. aut ab eo deputan. contra prædictos delinquentes pro tempo« re latis Vicensi tantum Episcopo committi mandamus, ita ut in «illis, usque ad sententiam inclusive, illiusque totalem executio"nem procedere possit, et valeat, et sic non aliter per quoscum« que judices, et commissarios, etiam Sanctæ Romanæ Ecclesiæ «Cardinales, et causarum Palatii Apostolici Auditores judicari, et « diffiniri debere irritum quoque, et inane si secus super his à «quoquam quavis auctoritate scienter, vel ignoranter contigerit at« tentari decernimus, et declaramus, non obstantibus constitutioni« bus, et ordinationibus Apostolicis, ac omnibus aliis, quæ in dic«<tis litteris prædictis prædecessores nostri non obstare voluerunt, « cæterisque contrariis quibuscumque. Dat. Romæ apud Sanctum « Petrum, sub annulo Piscatoris. 9 martii anno Domini 1588, Pon«tificatus nostri anno tertio.

El Papa Pablo V. en 23 de noviembre de 1613 espidió otro breve en el que dijo « Paulus Papa Quintus, ad futuram rei memo

[ocr errors]

<< riam. Charissimi in Christo filii nostri Philippi Hispaniarum Regis <«< Catholici nomine nobis nuper expositum fuit, ipsum Philippum << Regem cupientem atrocissimis delictis, quæ in principatu Catha«<loniæ et comitatibus Rossellionis et Ceritaniæ ob delationem << instrumentorum bellicorum, quæ archibusia ad rotam dicuntur « obviare, et hujusmodi armorum genus ex principatu et comi«tatibus hujusmodi penitùs tollere quoddam proclama seu edictum edi, et publicari curasse, per quod ad bonum publicum et « quietem in dictis principatu et comitatibus conservandam, et ad evitanda inconvenientia et occasionem delinquendi in offensam Dei, <«<et proximi inde provenire solita prædictorum archibusiorum, non « solùm usus, sed etiam detentio domi, aut in aliis locis palàm, aut <«< clàm, ac artificibus illa ulteriùs fabricandi aut jam fabricata ap<< tandi facultas, sub pœnis gravissimis expresè prohibetur. Cum « autem sicut in eâdem expositione subjunctum fuit parùm prodesset « præmissa arma prohibuisse laicis, si fas esset clericis, et personis « ecclesiasticis illa detinere, vel fabricari; ideoque ipse Philippus « Rex cupiat ipsis etiam clericis et personis ecclesiasticis eorundem <«< armorum usum, detentionem et fabricationem Apostolica auctori«tate prohibere. Nos attendentes illa arma, quæ laicis convenire • minimè visa sunt ab ecclesiasticis tanto magis rejicienda, et abor« renda esse, quantò ipsos ecclesiasticos, vitæ ac morum exemplo << laicos magis præcellere decet, ac proptereà ejusdem Philippi Regis << honestis votis, ac justis nobis super hos porrectis precibus annuen«tes omnibus et quibuscumque ecclesiasticis et clericis, etiam in "sacris et presbyteratus ordinibus constitutis tam secularibus quam « cujusvis ordinis, etiam militiarum, ac Hospitalis Sancti Ioannis « Hierosolymitani regularibus, etiam quantumvis exemptis, ac nobis, "et Apostolicæ Sedi subjectis, ac sub nostra, et Beati Petri protec«tione immediate receptis, et quocumqne privilegio suffultis, et quacumque dignitate auctoritate, et præheminentia fulgentibus, eorumque familiaribus servientibus et ministris in dictis principa«tu et comitatibus consistentibus, presentibus et futuris, ne simili "archibusiorum ad rotam genere quovis modo uti, aut illa publicè "vel occultè detinere aut fabricare vel fabricari facere, quoquo mo« do audeant, vel præsumant auctoritate Apostolica tenore præsen«<tium, ad nostrum, et Sedis Apostolicæ beneplacitum prohibemus. " Ac venerabili fratri Episcopo Gerunden. nunc et pro tempore exis«tenti, committimus et mandamus, ut tanquam noster, et Apos«tolicæ Sedis delegatus, coutra personas ecclesiasticas prædictas « etiam privilegiatas et exemptas, quæ hujusmodi archibusia gesta<< verint, detinuerint, aut quoquo modo habuerint vel fabrica<< verint aut fabricari fecerint, per pœnas contra similia facientes «jure et sacris canonibus comminatas et inflictas seu alias ar

«

'

«bitrarias, et sibi bene visas, citra tamen ultimi suplicii per se « vel alium, tam per viam accusationis vel denuntiationis, vel simplicis quærellæ, quàm ex mero officio inquirat et procedat ac in « easdem personas ecclesiasticas, etiam privilegiatas, et exemptas pæ<< nas prædictas exequatur, ac exequutioni debitæ demandari curet, « ac faciat, auxiliumque brachii secularis ad id, si opus fuerit in« vocari. Nos enim dicto episcopo, præmissa omnia et singula facien« di, et exequendi, nec nou etiam pænas prædictas pro delicti gra«vitate aggravan. et reaggravan. plenam, liberam et omnimodam « facultatem, et auctoritatem concedimus per præsentes, non obstan« tibus apostolicis, ac conciliis etiam generalibus edictis, constitutio«nibus et ordinationibus, nec non quorumcumque ordinum, et « militiarum, etiam dicti hospitalis sancti Joannis Hierosolymitani << privilegiis et indultis, ac litteris apostolicis specialibus, vel gene«ralibus quorumcumque tenorum existant, per quæ presentibus « non expressa vel totaliter non inserta effectus earum valeat quo« modolibet impediri, ac aliis eorundem principatus, et comita«< tuum statutis, et consuetudinibus in contrarium facien. quæ om« nia nolumus cuiquam adversùs præmissa in aliquo suffragari. Ut << autem præsentes litteræ faciliùs ad notitiam perducantur volumus, « ut earum exempla etiam impressa manu Notarii publici subscrip« ta, et sigillo Prælati ecclesiastici subsignata, eandem prorsùs in « judicio, et extra illud fidem faciant, quam ipse presentes facerent « si forent exhibitæ vel ostensæ. Dat. Romæ, apud Sanctam Mariam Majorem, sub annulo piscatoris. Die 23 Novembris 1613. Pontifi« catus nostri anno 9°.

«

Del contenido de los indicados breves resulta, que el obispo de Gerona es en Cataluña el juez competente y con jurisdiccion privativa para conocer de homicidios, asesinatos y otros delitos atroces cometidos por cualquiera eclesiástico, aunque sea exento; que puede delegar como suele hacerlo; que con dos ó tres ministros de la Real Audiencia de Cataluña puede declarar cualquiera duda en caso de haberla, sobre si algun delito es ó no atroz ; que de estas causas de delitos atroces es juez de apelacion el obispo de Vich debiendo determinar (véase lo que se dice al fin de esta nota) con parecer de dos ministros de la misma Audiencia, bien que Cortiada en la citada decis. num. 34. dice que el espresado conocimiento en grado de apelacion ha de entenderse en los casos en que por derecho la hay. En tiempo de sede vacante se ha dudado á quien tocaba esta jurisdiccion del obispo de Gerona, en donde de tiempos antiguos no entraba el cabildo de la Iglesia Catedral á ejercer la jurisdiccion del obispo difunto, sino el arcediano mayor por especial prerogativa: de este dice Cortiada que debia conocer; que asi se estilaba; y que

vacante la sede y el arcedianato ejercia esta jurisdiccion el cabildo, Cort. n. 84. hasta 89. de la misma decis. En el dia con nueva bula de su Santidad parece que se ha quitado la insinuada prerogativa al arcediano mayor, y que el cabildo entra en sede vacante al ejereicio de la jurisdiccion del obispo; por esto lo que tenia antes el arcediano lo tendrá ahora el cabildo: y lo que se dice de este en cuanto al conocimiento en primera instancia de delitos atroces, parece que, ha de decirse del de Vich por lo relativo á apelaciones. Dou Derecho público tomo 2. pag. 337.

Debe tenerse presente que en RI. decreto de 15 setiembre de 1815 se mandó observar en todo el reyno la Rl. orden de 19 de noviembre de 1799 que se transcribe por extenso en dicho Real decreto y la que en estracto se halla en la nota 10. tit. 1. lib. 2. de la Novis. Pero no obstante continuó dicho tribunal del breve; y habiendo suscitádose algunas dificultades sobre esto, S. M. en Real orden comunicada por el Real y Supremo Consejo en 21 de abril de 1830 se sirvió mandar que subsistiese por ahora este tribunal y que se le pasasen las causas que se expresan en la Real resolucion; paraque en él se sustanciasen y determinasen en el modo que disponen los breves.

En esta clase de juicios tiene lugar el recurso de fuerza. Dos hubo en una causa promovida contra unos Religiosos Mercenarios en 1817: el primero lo pusieron los reos contra el juez de primera instancia. La sala reclamó los autos, y declaró que no hacia fuerza el juez. Despues el juez de primera instancia interpuso aquel recurso contra el juez de apelaciones. El caso fué este. El juez de apelaciones, que como se ha dicho es el reverendo obispo de Vich, delegó sus facultades al vicario general de su diocesis ; y este por sí solo sin parecer de los ministros de la Real Audiencia reclamó los autos. El juez de primera instancia se denegó â ello y desconoció la jurisdiccion del vicario general de Vich fundándose en que el reverendo obispo no podia delegar; é insistió en ello no obstante que el reverendo obispo trató de manifestar que podia delegar porque el breve da el conocimiento á la dignidad. Se fundó tambien el juez de primera instancia en que el juez de apelaciones no podia proceder sin conocimiento de los dos ministros de la Real Audiencia; y habiendo el juez de primera instancia insistido en la denegacion se le conminaron multas y excomunion; por cuyo motivo presentó recurso de fuerza. La Audiencia admitió el recurso y declaró la fuerza. El obispo acudió á S. M. y habiéndose pedido informe, se evacuó extensamente en 1819, sin que haya recaido resolucion, seguramente por haber desistido de la causa los interesados.

« AnteriorContinuar »