Imagens das páginas
PDF
ePub

portos del rey de Narsinga que estão naquela costa. s. Baticala, Bracelor, Mangalor & Bacanor. E que na India aueria dous capitães móres do mar, hu do cabo de Goardafum ate Cambaia outro de Cambaya ate ho cabo de Comorim, ho do cabo de Goardafum pera goardar a boca do mar roxo pera que os mouros de Calecut não leuassem lâ especiaria: ho outro pera goardar que os mouros de Cambaia não fossem a çofala nem ao mar roxo. E mais deu a dom Frãcisco presentes pera esses reys da India seus amigos antre os quaes foy hua rica coroa douro pera el rey de Cochim a que mandou ho padrão da teça de seis cetos cruzados de juro pola causa que ja disse no liuro primeyro. E assi hião outras cousas como direy adiante, & a fora grandes merces que fez a dom Fracisco polo seruiço que lhe fazia, as fez tambem a dom Lourenço dalmeyda seu filho que auia dir coele: & assi muytos fidalgos & caualeyros seus criados que hião naquela armada que foy de quinze naos & seis carauelas, de que a fora ho gouernador fora por capitães, dom Fernando deça, Fernão soarez, Ruy freire, Vasco gomez dabreu que auia dandar por capitão mór do cabo de Goardafu ate Cambaya, Iohão da noua tambem capitão mòr do mar de Cambaya ate ho cabo de Comorin, Pero danhaya que auia de ficar em çofala & por capitão da sua nao dali pera a India auia de ir hû Pero barreto de magalhães a que algus chamauão ho lião por amor de hu que matou em Africa, Bastia de sousa, Diogo correa filho de frey Payo correa, Pero ferreyra fogaça que auia de ficar por capitão na fortaleza de Quiloa, Lopo sanchez, Felipe rodriguez, Ioão serrão, Antão göçaluez alcaide de Cezimbra, & Fernão bermudez. Das carauelas Göçalo vaz de goyos, Goçalo de payua, Lucas dafonseca, Lopo chanoca ho grande, Ioão homem, & Antão vaz todos fidalgos & caualeyros. E estando ho gouernador pera partir foy el rey á sua nao pera ho ver partir cuydando que fosse aquele dia sua partida: (& não foi por ser ho tempo contrairo pera isso) & assi durou ate

vinte cinco de Março sem nunca segurar pera se a frota poder partir. E neste tempo se perdeo a nao de Pero danhaya, & por isso cessou sua ida com ho gouernador, por se não poder logo fazer prestes outra nao em que fosse porem foy despois como direy adiante. E abonançado ho tempo ho gouernador se partio de Belem a vinte cinco de Março de mil & quinhetos & cinco, & el rey foy per mar a velo partir, & esteue ate ver desfirir a frota que se desamarrou com grandes gritas & estrondo de toda sua artelharia & assi da torre. Eindo esta frota polo rio abaixo, mandando os pilotos aos do leme que gouernassem a bobordo, & a estribordo, como se costuma quando saem dalgu rio, embaraçauanse os marinheiros por não serem ainda versados naqueles vocabulos, principalmente os da carauela de Ioão home, & quando auião de gouernar a bo bordo que he da mão dereita, gouernauão a estribordo que he a ezquerda: o q vendo loão home disse ao piloto que falasse aos marinheyros por vocabulos que eles sabião: & quâdo quisesse que gouernassem a estribordo que disesse alhos, & quando a bombordo cebolas: & a cada banda madou pendurar hua reste destas cousas: & como ho piloto falou por aqueles vocabulos não se embaraçarão mais os marinheyros, & gouernarão dereito. E seguindo sua rota a trinta de Março ouue vista da ilha da madeira que he cento & cincoenta legoas de Portugal: & dali fez seu caminho pera as ilhas das Canarias & ouue vista da Palma sessenta legoas destoutra: & daqui seguio pera Bezeguiche onde auia de fazer agoada: & polo não poder tomar a foy fazer abaixo do Porto Dale na costa de Guinê onde se deteue noue dias & dali se partio a xv. dabril caminho da linha Equinocial que he trezentas & vinte legoas deste porto dale, & antes de a passar andou em calmaria quatorze dias: & por algus justos respeytos que pera isso ouue partio ho gouernador a frota em duas partes & pera si deixou hũa de doze naos & a carauela de Goçalo de payua pera que lhe leuasse ho forol. E a

capitania môr das carauelas, & a nao de Lopo sanches, & a de Bastia de sousa deixou a Manuel paçanha hû fidalgo sogro de Bastião de Sousa è cuja nao hia: & por ele ser pessoa de merecimêto & hir por capitão da fortaleza Danjadiua & sospeitar ho gouernador que hia na sua sucessão lhe fez aquela honrra. E feita esta repartição passou a Linha a vinte Dabril, & aos vintoy to começou de fazer caminho pera ho cabo de boa Esperanса, & aos cinco de Mayo lhe sobreueyo grande calmaria: na qual a nao de Pero ferreira sômente com ho vanzear do mnar abrio de velha per duas vezes hua agoa: & da derradeira foy a agoa tamanha que sem aproueitarem nenhûs remedios se foy ao fundo, & saluouse toda a gente sem mais outra cousa se não hua arca de prata da capela do viso rey, & Pero ferreira foy ho derradeiro que se sahio da nao, a qual quando se meteo debaixo dagoa fez hû arroido muy temeroso, & tamanho q se ouuiria a hüa legoa. A este tempo erão ja as frotas apartadas hua da outra, & não se virão se não dahi a quatro meses. Cessando esta calmaria, & tornando hovento seguio ho gouernador sua via pera ho cabo: & auendo os pilotos medo dempeçar nelle se meterão tanto debaxo do sul que se poserão em quarenta graos. E ali acharão que era ao meo dia ho sol ao noroeste, & a quarta do norte, que foy cousa que nuca acôteceo a outra frota: & era a neue tanta que continuamente andauam homes a lançala fora das naos, & eram os dias tam pequenos, que leuantandose muyto cedo a fazer de comer, anoytecia em acabando de jantar. E nesta parajem achou grandes tormentas, assi de ventos como de trouoadas, & muyto grandes frios, com muyto grandes trabalhos & medos de toda a gête: foy ate a paraje do cabo que dobrou a vinte seys de Iunho, passando alamar ceto & setenta & cinco legoas. E indo assi afastado de terra aos dous de Iulho lhe deu hua muyto grande toruoada com hu pee de vento tã brauo que rompeo as velas da capitaina, & da nao de Diogo correa, de

que forão tres homes ao mar: & hu deles que se chamaua Ferna Lourenço aleuantou hu braço nadãdo & dizendo ao capitão que mandasse por ele porq nadaria ate ho outro dia, deitaram entam ho esquife & tomarano andando ho mar muyto brauo, o q se ouue por milagre, & os dous se afogarão: & todo aquele dia foy de tamanha çarração q se nã vião as naos huas âs outras. E tornando bonança achouse menos a nao de loão serrão, porquem ho gouernador esperou : & vendo que não vinha seguio auante. E aos dezoyto de Iulho vio as ilhas primeyras que sam quinhentas & cincoenta & cinco legoas auante do cabo, donde mandou a Gonçalo de payua que fosse a Moçãbique a saber nouas de como estaua, & se passarão à India as armadas de Frãcisco dalbuquer& de Lopo soarez & se tornarão pera Portugal: & despedido Gonçalo de payua seguio seu caminho pera Quiloa pera dar ordem â fortaleza que hi auia de fazer, porque vio que Gonçalo de payua lhe ficaua atras mandou a Fernão bermudez que fosse saber a Moçambique as nouas q mandara saber a Gonçalo de payua, & isto porque ho não queria tomar & passou a vista dele: & ao outro dia ao quarto da prima, & aos vinte dous dias de Julho chegou a barra de Quiloa,

que,

CAPITOLO II.

De como não querendo el rey de Quiloa pagar as pagar as parias que era obrigado, ho gouernador lhe tomou a cidade. Cujo rey era aquele a que ho code dom Vasco da ga

ma fizera tributario del rey de Portugal, & este tinha vsurpado ho reyno ao verdadeyro rey de Quiloa, que faleceo despois de ser lançado do reyno, ficando dele hu filho ainda mäcebo que moraua em hua ilḥa trinta legoas de Quiloa, onde viuia muy pobremente. E por este que reynaua ter assi aquele reyno tiränicamente estauão os da cidade de muyto mal, & pela mesma causa

que

ho estaua tambem Mafamede alconez: aquele mouro que ficou por arrefens deste rey quãdo ho conde almirante ho prendeo, como disse no liuro primeyro, & por Mafamede alconez não querer ser rey ho não era, que a gente mais contente era que ho ele fosse que ho reynaua & sabendo este tirano isto, temeose que sabendo ho gouernador como ele tinha ho reyno, não sôměte lho tirasse, mas lhe fizesse algu mal, & por isso não ousou de ho yr ver nem desperar na cidade, & fugio tão secretamente que ho não souberão se não algus criados seus. E sabida sua fugida na cidade logo os moradores fizerão corpo com Mafamede alconez, & lhe pregutarão o q faria se ho gouernador quisesse entrar na cidade, & ele lhes disse que ho esperassem ate desembarcar, & segundo vissem q assi farião: & fazendo alardo dos era acharanse mil & quinhentas pessoas q podião pelejar, & estes ficarão na cidade & os outros se sayrão logo dela: & vendo ho gouernador que el rey lhe na hia falar, tendolhe mandado dizer que yria, prendeo cinco mouros hõrrados que lho forão dizer: & parecendolhe que estaua leuantado determinou de por força ho someter a obediencia del rey de Portugal, & assi ho disse aos seus capitães com quem acordou que dessem na cidade ao outro dia seguinte, & que ele com trezentos homens cometesse pela parte questaua defronte da frota & dom Lourenço desse mais acima com dozentos, & q todos se fossem ajuntar nas casas del rey. E ao outro dia que era vespera do apostolo Santiago em rompendo a alua estauão todos os capitães embarcados com sua gète em seus bateis, & absolutos pelo vigayro abalaram pera terra, onde chegarão em amanhecendo, & como era prea mar chegaua a agoa junto das casas, em que não parecião nenhus dos imigos: do q se ho gouernador muyto espantou porque a aparecia da cidade prometia que ouuesse nela boa soma de gente, polo qual não aparecedo nhữa lhe pareceo cilada, & por isso mandou aos capitães de sua companhia q desembarcassem com

« AnteriorContinuar »