iterum victus foret furore quodam et inexuperabili spiritu flagrabat: insuper etiam timuit ne intra muros seditio crescat in seviora, si sphæromachi, quorum causa valdé erat popularis, intacti manerent et pilæ ludum sine damno et jacturâ perficerent. Hæc atque plura lugubri epistolâ expressa Legatum pepulere ut centuriones cum dilecto milìte mitteret in seditiosos; nullis satis certis mandatis nisi quod victoriâ modesté uterentur dummodo superbos debellarent. Tantis firmatus copiis ab urbe iterum exit gloriosus qui nuper humilis intraverat Cato, inaniter et effusé exultanti animo; atque ipso suo gladio gaudente quod se non amplius feriatum gestitaret Dominus, sed, ut decuit, farto pabularetur hostium. Ordine explicato rité incedit agmen; mediam aciem Prætor tenebat; utrumque cornu peditibus occupatur, justo equitatu præcedente, et quatente ungulis terram. Ad arma conclamatum est. Signa canunt. Tubarum clangor et classicorum concentus nescio quo numine Catonianum cient vigorem, terrorem maximum inferunt hostibus, qui quum vexilla et antesignanorum cristatas galeas vidissent, nil nisi receptui consulunt, id unicam fore salutem, id solum malorum remedium tanta multitudine oppressis rité cernentes. Nullus inter rusticos erat Leonidas, nec in campo ubi pilâ luditur, Thermopylæ: ita ut Xerxes noster immortalibus suis stipatus per vacuos equitavit campos et nil nisi rebellium vestigia reperiit, ubi cespis cruore aliquantulo inquinatus prioris fugæ dedit indicia. Centuriones postquam firmo agmine campum percucurrêre (incertum enim insidiæ an fuga hoste campum vacaverat) in urbem iterum redire, non sine gravi odio et contemptu suscepto in Catonem qui tantum dedecus contulerat legioni longe aliorum certaminum avidissimæ. Nec Cato ipse inofficioso dolore angebatur, qui, quamvis triumpho Dîs inimicis privatus, certissimam expectabat ovationem; hac unâ in re non malé hariolatus, jam enim urbem intrantis in caput ova putida et lapides quarundam e manibus mittuntur anicularum, raucâ voce clamitantium et victorem asininum verborum sordibus conspurcantium: at ille, qui plausum ingenii sui noverat, operuit caput, et cucullatâ fronte ad domum suam profugit, militis et populi unanimi odio irretitus. Post victoriam quid potius ac Religionem tractemus? mos enim semper inter Christianos triumphantes postquam multa millia suorum ante tempus in Orcum detrudissent, grates et laudes agere ad aras, et cantilenam illam funestam cantare, quæ "Te Deum sonat," carmen veré portentosum et humani sanguinis olens. In urbe Castoreâ duo nitidissima templa, altera Divo Johanni altera Mariæ Virgini dicata; et utriusque ad aras sacra ordinata solemni ritu peraguntur. Divi Johannis basilica, urbis ecclesiarum mater Ꭰ et caput, sumptu magnifico extructa; (ita ut decori ejus perpolito vix ullæ cedant ædes in Britanniarum insulis) a Divo Thoma Martyre Cantuarensi condita fuisse creditur: is enim antistitum in urbe olim Præfectus, cum priora ædificia incendio terrâ æquata fuissent, nova et longe splendidiora templa, ut hodie cernimus, suo proprio sumptu ornata curavit refici. Nec mirum tantâ in re perficiendâ unius nummos non deficissse, quoniam Sacerdotes, quum olim in lecto cælibe somniassent, nil nisi religionem et templorum decora curaverunt; nec impediti fæmina et liberis remotos ab exactissimo cultu cæremoniarum habuerunt oculos. Hinc temporibus præteritis totius insulæ ambitum immania et innumera decoraverunt illa templa, quæ hodiernam ob Sacerdotum mulierositatem situ neglecta jacent; curæ eorum, heu nefas! tradita, qui, si possent, vel lapides panem fieri juberent, miraculo alicunde ducto suas res ut augerent et redderent ampliores. Tanta invasit avaritia ecclesiæ sacerdotes! Qui a patriæ religione abhorrent, et eorum non parcam segetem habet Castoreæ, non egent conventiculis et sacrariis suis, quis profana nova peraguntur, annuente jam tandem lege, contemptæ religionis temporis præteriti acerrimâ ultrice. Hi enim qui novum genus sacrorum introduxerunt et cultu insolito mores Castoreanorum inficere conati sunt, fana jam plura habent, priore sæculo damnata ac prohibita a posteris autem incauté recepta. Vix enim credibile quantum numerum Castoreanorum in suas partes attraxerint Methodistæ, novi et odiosi vexilli asseclæ, et quanto successu deliramenta sua audacter protulerint. Talis secessionis effectus facile conjiceres, deridiculo est sacerdotium, friget antiquæ venerationis ardor, cæremoniarum vetustati nil sanctitatis tribuunt homines; et a decumarum Religione miro modo abhorrent; Presbyterorum virtutes aut non vident aut non laudant; et eorum vitia omnium ore passim vulgantur, nec etiam aliquotfariam a probris abstinetur, multis jam in Patriæ cultus antistites palam increpantibus, quippe qui Dei negligunt sua sola curant; nam ut nihil animos majis agit quam religionis sensus, ita multó acrius ejusmodi disputationibus et inimicitiis incumbunt, nec quicquam in numinis cultu modicum possunt, qualemcumque sibi speciem pietatis persuaserint. Methodistarum annonam non solum deploramus: quod superest arvi sentibus obducitur aut infelici lolio et sterilibus avenis pæné suffocatur hic enim injussa virescit Trementium Secta, hic Anabaptistæ, hic Calvinini, hic Presbyteriani, hic Debacchatores; quapropter non siccis oculis videt agricola avarus quam inter nitentia culta tribuli dominantur, et dubitat an tota sata urat, eodem leto utile inutili conjungens. Sectarum omnium plura nomina, una ratio: inter alias tamen longe proceriora Methodista erigunt capita, qui quamvis hesterni nostra omnia implent, et longé latéque fluente eorum doctrinâ, per totam hanc civitatem permanâsse videntur, ita ut obsessa vociferatur Castorea se non urbem, non municipia, non insulam, non Senatum, non Conciliabulum, non sexum, non conditionem, non ætatem habere mirandâ hac consensione intactam et inexpugnatam. Quinam essent Methodistæ, et quid inter eos et reliquos interesset multi sciscitantur; plures autem quod de hac re nihil sciunt eo magis confidenter asseveratione et vanâ delirant opinione, omnia incerta pro certis, ignota pro notis proferentes. Quid tamen est fædius quam ignarum aliquem de re difficili leges edicere et incondita effuti ndo nauseam injicere stomacho audientibus? quid autem pulchrius et honestius quam confiteri modesté se nescire quod re verà nesciat, ut profecto meliora doceatur? At enim negligenter indaganti non facile occurrunt Methodistæ, qui quamvis et rure et urbe non infrequentes non aliquo signo innotantur, non veste non capillitio non pallio ab aliis discrepant, solis oris lineamentis in quo dominatur castigata sobrietas et dejecta contemplatio, in quo non ulla lætitia vel effusa emicat hilaritas. Nec per verba et sermones in hac re enucleandā |