Fluctus uti, medio cœpit quum albescere ponto, Longius ex altoque sinum trahit; utque, volutus Ad terras, immane sonat per saxa, neque ipso 240 Monte minor procumbit: at ima exæstuat unda Vorticibus, nigramque alte subjectat arenam. Omne adeo genus in terris hominumque, ferarumque, Tam multa informes ursi stragemque dedere Ac neque eos jam frena virûm, neque verbera sæva, Et pede prosubigit terram, fricat arbore costas, Quid lynces Bacchi variæ, et genus acre luporum, 237. Fluctus uti] Hom. Il. d. 422. s δ' ὅτ' ἐν αἰγιαλῷ πολυηχεῖ κῦμα θαλάσσης Ορνυτ' ἐπασσύτερον, Ζεφύρου ὑποκινήσαντος· Πόντῳ μὲν τὰ πρῶτα κορύσσεται, αὐτὰρ ἔπειτα Χέρσῳ ῥηγνύμενον μεγάλα βρέμει, ἀμφὶ δέ τ' ἄκρας Κυρτὸν ἐὸν κορυφοῦται, ἀποπτύει δ ̓ ἁλὸς ἄχνην· Ως τότ ̓ ἐπασού τέραι Δαναῶν κίνυντο φάλαγγες Νωλεμέως πόλεμόνδε. 242. Locum hunc multi tractarunt: v. inprimis Aristot. H. A. vi. 18. Lucret. i. 12, et seqq. 253. Non scopuli] V. ad Ecl. viii. 85. Non amnes illum medii, non ardua tardant. Varius. 255. Ipse ruit-sus] Ita Aristoteles Η. Α. vi. 18. Καὶ περὶ τὸν καιρὸν τοῦτον, οἱ υες οἱ ἄγριοι,— πρὸς ἀλλήλους μὲν ποιοῦνται μάχας θαυμαστὰς, θωρακίζοντες ἑαυτοὺς, καὶ ποιοῦντες τὸ δέρμα ὡς παχύτατον ἐκ παρασ κευῆς, πρὸς τα δένδρα διατρίβοντες, καὶ τῷ πηλῷ μολύνοντες πολλάκις, καὶ ξηραίνοντες ἑαυτούς. μάχονται δὲ πρὸς ἀλλήλους, ἐξε λαύνοντες ἐκ τῶν συοφορβείων οὕτω σφοδρώς, ὥστε πολλάκις ἀμφότεροι ἀποθνήσκουσιν. ὡσαύτως δὲ καὶ οἱ ταῦροι καὶ οἱ κριοὶ καὶ Thúyou. x. T. 2.-Dentes, Hom. II. . 474. σᾶς—οδόντας θήγει. 268. Potniæ, vicus in Bootiâ. Horvá λo, Eurip. Phæniss. 1130. 2 o Ascanium: superant montes, et flumina tranant. 295 Raptat amor. Juvat ire jugis, qua nulla priorum Nunc, veneranda Pales, magno nunc ore sonandum. 275. Vento gravidæ] Ita ex Boreâ suscepti equi. Hom. Il. v. 223.—ex Zephyro. Il. '. 150.-De eadem re Aristoteles H. A. vi. 18. Λέγονται δὲ αἱ ἵπποι καὶ ἐξανεμοῦσθαι περὶ τὸν καιρὸν τοῦτον ὅταν δὲ τοῦτο πάθωσι, θέουσιν ἐκ τῶν ἄλλων ἵππων. ἔστι δὲ τὸ πάθος, ὅπερ ἐπὶ ὑῶν λέγεται τὸ καπρίζειν. θέουσι δὲ οὔτε πρὸς ἕω, οὔτε πρὸς δυσμάς, ἀλλὰ πρὸς ἄρκτον, ἢ νότον. κ. ..-Ita et Varro R. R. ii. 1, 19. In fætura res incredibilis est in Hispania, sed est vera, quod in Lusitania ad Oceanum in ea regione, ubi est oppidum Olysippo, monte Tagro, quædam e vento concipiunt certo tempore equæ; ut hic gallinæ quoque solent, quarum ova Bi appellant. Sed ex his equis qui nati pulli, non plus triennium vivunt. De eadem re Columel. vi. 27. ubi totus hic poetæ locus adscribitur. 280. Vero quod nomine] Scilicet eo nomine etiam appellatur caruncula nigra, fronti pulli recens editi innascens, quam equa enixa statim devorat. Cf. 4. 282. Hippomanes] Aristot. H. A. vi. 18.—καὶ ζητοῦσι τὸ ἱππομανὲς, μάλιστα πάντων οἱ περὶ τὰς φαρμακείας. 283. Miscueruntque] Cf. G. ii. 129. 289. Nec sum animi dubius] Lucret. i. 921. Nec me animi fallit quam sint obscura, sed acri Percussit thyrso landis spes magna meum cor, Et simul incussit suavem mi in pectus amorem Musarum : quo nunc instinctus, mente vigenti Avia Pieridum peragro loca, nullius ante Trita solo juvat integros accedere fonteis Atque haurire: juvatque novos decerpere flores: Insiguemque meo capiti petere inde coronam, Unde prius nulli velârint tempora Musæ.-Ibid. v. 98. Nec me animi fallit, quam res nova, miraque menti-Et quam difficile id mihi sit pervincere dictis: Ut fit, ubi insolitam rem adportes auribus ante 295. Incipiens stabulis] Varro R. R. Carpere oves, dum mox frondosa reducitur æstas: Sternere subter humum, glacies ne frigida lædat Molle pecus, scabiemque ferat, turpesque podagras. 300 Post hinc digressus jubeo frondentia capris Arbuta sufficere, et fluvios præbere recentes ; 315 Horrentesque rubos, et amantes ardua dumos. ii. 2, 7. Primum providendum, ut totum annum recte pascantur intus et foris. Stabula idoneo loco ut sint: ne ventosa: quæ spectent magis ad orientem, quam ad meridianum tempus. ubi stent, solum oportet esse eruderatum, et proclivum, ut everri facile possit, ac fieri purum. Non enim solum ea uligo lanam corrumpit ovium, sed etiam ungulas, ac scabras fieri cogit. Cum aliquot dies steterunt, subjicere oportet virgulta alia, quo mollius requiescant, purioresque sint. Libentius enim ita pascuntur. et seqq. Cf. et Columel. vii. 3. 8. 298. Sternere subter humum] Cato R. R. cap. v. 7. Pecori et bubus diligenter substernatur, ungulæ curentur: scabiem pecori et jumentis caveto. id ex fame, et si impluit, fieri solet. 299. Podagras] Videtur clavum innucre, morbi genus, cum tuberculum in ipso discrimine ungulæ nascitur. Cf. Columel. vii. 5. 11. 304. Aquarius medio Februario occidit. 308. Densior hinc soboles] Columel. vii. 6, 7. Parit autem, si est generosa proles, frequenter duos, nonnunquam 312. Cinyps fl. et regio Libyæ inter 313. Usum in castrorum] Sic Varro de R. R. ii. 11. Ut fructum ovis e lana ad vestimentum, sic capra pilos ministrat ad usum nauticum, et ad bellica tormenta, et fabrilia vasa.-Et Columella R. R. vii. 6. Caper optimus habetur,-nigro, densoque, et nitido, atque longissimo pilo. nam et ipse tondetur, Usum in castrorum ac miseris velamina nautis. 314. Pascuntur vero] Columel. 1. c. Caprinum pecus dumeta potius quam campestrem situm desiderat: asperisque etiam locis ac silvestribus optime pascitur. Nam nec rubos aversatur, nec vepribus offenditur, et arbusculis frutetisque maxime gaudet. Ea sunt arbutus, &c. Homerus : Αἶγας ὀρισκώους-Et Noster Ecl. i. 77. Dumosa pendere procul de rupe Pabula; nec tota claudes fœnilia bruma. In saltus utrumque gregem atque in pascua mittet, 325 Carpamus, dum mane novum, dum gramina canent, 345 Armaque, Amyclæumque canem, Cressamque pharetram. Non secus ac patriis acer Romanus in armis Injusto sub fasce viam quum carpit, et hosti 324. Luciferi primo] Varro R. R. ii. 2.-Pastiones, inquit, ibi temporibus distinguunt, ut æstate, quod oves tum prima luce exeunt pastum, propterea quod tunc herba roscida meridianam, quæ est aridior, jucunditate præstat: sole exorto pato propellunt, ut redintegrantes_rursus ad pastum alacriores faciant. Čirciter meridianos æstus, dum defervescant, sub umbriferas rupes et arbores patulas subjiciunt, quoad refrigerato aëre vespertino, rursus pascant ad solis occasum.-Ab occasu parvo intervallo interposito ad bibendum appellunt, et rursus pascunt, quoad contenebravit. Iterum enim tum jucunditas in herba redintegravit. Item Columella R. R. vii. 3. 23. De temporibus pascendi, et ad aquam ducendi non aliter sentio, quam ut prodidit Maro; Luciferi primo cum sidere 327. Quarta-hora] In Italia longissinus dies quindecim horas æquinoctiales colligit. Pl. ii. s. 77. 328. Et cantu querulæ] Hes. "Egy. 581. Ημος δὲ σκόλυμος τ ̓ ἀνθεῖ, καὶ ἠχετα τέττιξ Δενδρέῳ ἐφεζόμενος λιγυρὴν κατα χεύετ ̓ ἀοιδὴν Πυκνὸν ὑπὸ πτερύγων, θέρεος καματώδεος ὥρη, 337. Roscida luna] Plutarch. Qu. Nat. Τὴν δρόσον ὁ ̓Αλκμὰν Διὸς θυγατέρα καὶ σελ. ήνης προσείπε, ποιήσας, Διὸς θυγάτηρ ἔρσα τρέφει καὶ σελάνας δίας.-Et vetus poéta: Quam nos rorifluam sectemur carmine lunam. 339. Quid tibi pastores Libyæ] Odyss. δ. 85. Καὶ Λιβύην, ἵνα τ' ἄρνες ἄφαρ κεραοὶ τελέθουσι. Τρὶς γὰρ τίκτει μῆλα-κ. τ. λ. 340. Mapalia Plin. v. s. 3. Numidæ vero Nomades a permutandis pabulis, mapalia sua, hoc est, domus plaustris circumferentes. Cf. item Sallust. B. Jug. 18. 345. Amyclæumque canem] V. infra 405-Amycle, urbs Laconicæ. 347. Injusto sub fasce] Cf. Cic. Tuse. Qu. ii. 16. ubi hæc : Nostri exercitus primum unde nomen habeant, vides: de Ante exspectatum positis stat in agmine castris. At non, qua Scythiæ gentes, Mæotiaque unda, 350 Turbidus et torquens flaventes Ister arenas, Quaque redit medium Rhodope porrecta sub axem. Intereunt pecudes: stant circumfusa pruinis inde qui labor, quantus agminis: ferre plus dimidiati mensis cibaria: ferre, si quid ad usum velint: ferre vallum. nam scutum, gladium, galeam, in onere nostri milites non plus numerant, quam humeros, lacertos, manus. arma enim membra militis esse dicunt.-Eadem de re Vegetius de Re Mil. i. 19. Pondus bajulare usque ad 60 libras, et iter facere gradu militari, frequentissime cogendi sunt juniores, quibus in arduis expeditionibus necessitas imminet annonam pariter et arma portandi. Nec hoc credatur esse difficile, si usus accesserit: nihil enim est, quod non assidua meditatio facillimum reddat. Quam rem antiquos milites factitavisse, Virgilio ipso teste, cognoscitur, qui ait, Non secus ac patriis, et seqq. 357. Tum sol pallentes] Od. a'. 14. Ενέα δὲ Κιμμερίων ἀνδρῶν δῆμός σε πόλις τις Μέρι καὶ νεφέλη κεκαλυμμένοι· οὐδέ ποτ' αὐτ τοὺς ̓Ηέλιος Φαέθων ἐπιδέρκεται ἀκτίνεσσιν Οὐδ ̓ ὁπότ ̓ ἂν στείχῃσι πρὸς οὐρανὸν ἀστερόεν. τα, Οὔθ ̓ ὅταν ἄψ ἐπὶ γαῖαν ἀπ ̓ οὐρανόθεν προτράπηται Αλλ ̓ ἐπὶ νὺξ ὀλοὴ τέταται δειλοῖσι βροτοῖσι, 360. Concrescunt-crustæ] Lucret. vi. 626.-Luti concrescere crustas. 361. Ferratos-orbes] Lucr. vi. 550. -Ubi currus fortis equûm vis Ferratos utrinque rotarum succutit orbes. 367. Intereu toto] Hom. II. '. 278. Τῶν δ ̓, ὥστε νιφάδες χιόνος πίπτουσι θαμειαὶ Ηματι χειμερίῳ, ὅτε τ' ὥρετο μητίετα Ζεὺς Νιφέμεν ἀνθρώποισι, πιφαυσκόμενος τὰ ἃ κῆ λα, Κοιμήσας δ' ἀνέμους, χέει ἔμπεδον, ὄφρα καλύψῃ Υψηλῶν ὀρέων κορυφὰς καὶ πρώινας ἄκρους, Καὶ πεδία λωτεῦντα, καὶ ἀνδρῶν πίονα ἔργα, Καί τ' ἐφ ̓ ἁλὸς πολιῆς κέχυται λιμέσιν τε καὶ ἀκταῖς, Κῦμα δέ μιν προσπλά ζον ἐρύκεται, ἄλλα τε πάντα Εἰλύαται και θύπερθ ̓, ὅτ' ἐπιβρίσῃ Διὸς ὄμβρος. |