Imagens das páginas
PDF
ePub

Florida caput hostilitèr aggressi sunt, in qua pugna | sunt, donec rationem aliquam profugiendi invenissent. nonnullos in ea navi occiderunt, alios vulnerarunt.

Post hæc anno circiter 1634, Tortuga insula ab Hispanis cum quatuor navibus oppugnata est, cum ab Anglis nulla injuria exorta esset: in qua oppugnatione sexaginta vel amplius occisi sunt, multi sauciati ac capti, sedes deletæ, domus incensæ, bona haud parvi pretii ab Hispanis asportata, Angli penitus ex ea insula dejecti, quorum alii suspendio sublati, alii Havanam abducti in servitute miserrima retenti sunt; unus præ cæteris, cui nomen Grymes, qui in Tortuga bombardarius fuerat, crudeliter est trucidatus; pars ad desertam quandam insulam confugiens, cui Sanctæ Crucis nomen est, ab Hispanis, qui eo etiam cum tribus navibus longis fugientes persequebantur, oppugnata mense Martio 1636, quadraginta occisi, reliqui capti et crudelissimè accepti.

Anno 1635 Julii 24, Hispani duabus navibus magnis unaque longa advecti in Providentiæ quoque insulam impetum fecerunt, compluriumque horarum spatio prælium ibi commiserunt; et tum quidem rejecti sunt, et ab incœpto desistere coacti; donec idem rursus tentantes circa annum 1640, cum duodecim navibus magnis et minoribus, quarum prætoriæ Armadillo Carthaginensi nomen erat, ex majoribus regiæ classis argentariæ triremibus, cum magnum militum numerum in terram exposuissent, totius insula expugnationem polliciti sibi sunt, verùm, haud parvo accepto incommodo, repulsi denuò recesserunt. Altera tamen classe instructa paulò post cùm revertissent, coloni dissidiis laborantes, non tam qua se ratione defenderent, quam quibus conditionibus commodissimè se dederent, cogitarunt, quas, tradita demum insula, facilè impetraverunt. Sed insula hoc modo et colonis erepta est, et reipublicæ, illis octoginta amplius millium librarum. damno dato, huic detrimento et ignominia publica simul accepta. Ita in Hispanorum potestatem cum esset redacta, navis quædam, quæ vectores aliquot ab Nova Anglia in eam insulam transmigrantes advexerat, intra ictum bombardarum callidè perducta est (ignorabat enim eam insulam in Hispanorum potestate jam esse) nec sine permagno discrimine ac difficultate se extricavit, amisso etiam navis magistro, viro probissimo, quem ictus tormenti ab insula displosi transverberavit.

Nec contenti intra fines Americanos hostilitati suæ in illius coloniæ socios modum statuere Hispani, in his etiam partibus Europa eandem in eos exercuerunt: anno enim 1638 Decembris 25, navis quædam ejusdem societatis, Providentiæ nomine insignita, cui Thomas Newman præfectus erat à promontorio Dengioleucis duabus in ipsa Angliæ ora à Sprengfeldio Dunkirkanæ navis prædatoriæ præfecto oppugnata atque capta est; Dunkirkam deinde adducta; ubi navis onera retenta sunt; (quæ multorum etiam illic æstimatione triginta millium librarum summam conficere existimabantur ;) Anglorum autem partìm occisi, partim vulnerati, cæteri postquam in ipsa navi sua barbare atque inhumanè essent habiti, Dunkirkam abrepti haud melius accepti❘

⚫ Similiter etiam factum fuerat eodem in portu navi cuidam Joannis

Et quamvis supradicti socii satisfactionem omnibus modis postulassent, rexque proximus per residentem suum Dom. Balthasarum Gerberium, perque literas tam sua manu, quam à secretario Coco scriptas, eorum nomine reparationem poposcisset, nullam tamen neque bonorum restitutionem, neque ob ea ut compensatio ulla fieret, impetrare potuerunt.

Sunt et alia recentioris et acerbioris etiam memoriæ exempla, illud nempe Sanctæ Crucis ab Hispanis à Portorico provectis oppugnatæ anno circiter 1651, insulæ quidem antea non habitatæ ; illo autem tempore colonia Anglorum, duce Nicolao Philips, eam tenuit; qui cum centum circiter colonis ab Hispanis crudeliter occisus est; qui etiam naves in portu occuparunt, sedes diripuerunt, vastarunt, et funditùs exciderunt. Cùmque plures quos occiderent invenire non possent (cùm incolarum pars alia in silvas profugisset) Hispani Portoricum reversi iis miseris et fame propemodum confectis reliquiis ad alias vicinas insulas recipiendi sese, illamque Sanctæ Crucis penitus deserendi, spatium dedere. Sed brevi post tempore Hispani ad pervestigandum et quasi venandum eos qui in silvas sese abdiderant, reverterunt: verum illi ex manibus eorum effugiendi, et in alias insulas dilabendi, rationem aliquam invene

runt.

Eodem anno 1651, navis quædam Joannis Turneri, cum esset in portum Cumanagotæ vehementioribus ventis appulsa, ab illius loci præfecto occupata, et cum omni onere in fiscum redacta est.

* Similitèr factum est navi et bonis capitanei Cranlei. Et anno 1650 navis quædam Samuelis Wilson, quæ Barbados insulas petebat, equis onusta, in alto capta et Havanam abducta est; navis et bona publicata, nautarum plerique in custodiam traditi, et mancipiorum more in munimentis operas dare coacti.

Similia experti sunt nautæ cujusdam navis Barnstapulensis, annis abhinc circiter duobus, quæ navis cum propè Hispaniolam, dum à coloniis quibusdam nostris in insulis Caribiis reverteret, rimas agere cœpisset undamque accipere, nautæ ejus in scapha sibi consulere coacti ad littus evaserunt, ubi omnes captivi facti, mancipiorum ritu, in munimentis operas dare cogebantur.

His, aliisque permultis hujusmodi exemplis, quæ omnia recitare nimis longum esset, manifestissimum est Hispaniæ regem eique subjectos arbitrari, se nulla pacis conditione nobis præstanda illis in regionibus obligari: cum et omne genus hostilitatis in nos exercere, immò graviora hostilitate, consueverint, eaque inhumanitas, qua illic Anglos tractare solent, usque eò à pacis legibus aliena sit, ut ne belli quidem legibus non internecini convenire videatur. In illo tamen Hispaniæ regis embargo, quo mercatorum nostrorum naves ac bona proscribi ac retineri imperat, in Anglos culpa omnis confertur; quasi "fœdifragos" nimirum “et sacrosanctæ pacis atque commercii liberi violatores, tam religiose," ut ipse ait, "ab se servati; idque tam inopinata atque professa hostilitate fecisse nos, ut urbem Sancti Dominici in Hispaniola insula oppugnare ado

Blandi, cui præfectus erat Nicolaus Philippus.

riremur." Quod solùm causæ affertur, quamobrem | quod attinet, scimus papam in donandis regnis ac regiAnglorum bona in Hispania proscribantur, negotiato- onibus liberalissimum semper fuisse, illi intereà dissiresque retineantur: quanquam et hoc prædicata ejus millimum cujus vicarium se esse profitetur, qui ne hoc humanitate exaggeratum est, "Se nostras classes in quidem tantulum sibi sumere volebat, ut in dividendis * portus suos, quoscunque ingredi aut attingere com- hæreditatibus constitui se judicem pateretur, nedum ut modum nobis fuisset, amicè recepisse; neque ministros suo arbitrio cuiquam donaret, quemadmodum Angliam, suos exegisse rigidè a nobis illos pacis articulos inter Hiberniam, aliaque regna papa largitus est. Verùm utramque coronam sancitos, qui cum amplius sex vel nos authoritatem in eo istiusmodi nullam agnoscimus, octo navibus bellicis intrare portus utrinque vetant." neque gentem ullam usque adeo mentis inopem existiVerùm quemadmodum ipse, dum hæc dicit, classes mamus, ut in eo tantam authoritatem inesse credat; nostras omni commisso ac fœderis violatione illis in vel Hispani ipsi ut credant, aut essent assensuri, si ab portubus absolvit, cum, siquid ejusmodi, quod objici- iis papa tantum abjudicasset quantum largitus est. tur, factum et condonatum sit, id ipsius et ministrorum Quod si Galli atque alii, qui authoritatem papalem in suorum permissu ac bona venia sit factum, et quemad- ecclesiasticis rebus agnoscunt, hunc Hispanorum titumodùm luce clarius est non eum gratuitò tam facilem lum pro nihilo habent, nos ut de eo alitèr sentiamus non fuisse, si, quanta à classibus nostris momenta suis ra- est expectandum, adeoque hoc relinquimus, responso tionibus accesserint, secum cogitet, ita è contrario rex ampliore prorsus indignum. ille ejusque ministri, quas ipse commemorat, pactiones minimè sanè observarunt; quarum articulo vigesimo tertio tam disertè cautum est, “Si contingat ut displicentiæ" inter utramque rempublicam "oriantur, ut subditi hinc inde ita ea de re admoneantur; ut sex menses à tempore monitionis habeant ad transportandas merces suas, nulla interea arrestatione, interruptione, aut damno personarum aut mercium suarum faciendis vel dandis." Qua in re rex ille exiguam sanè pactionum illarum, quas contra nos profert, in illa nuper nostrarum rerum proscriptione rationem habuit. Quod autem in eo edicto declarat, hostilitatem in Occidentali India exortam, his in partibus violationem pacis liberique commercii habendam esse, nova, adeòque alia plane interpretatio est, atque hactenus ab utravis republica in medium unquam allata est: tametsi hoc declarandi occasiones utrinque non defuere.

Verùm cùm Hispaniæ rex ipse et verbis et re ipsa declaraverit pacis articulos intelligi sic debere, efficitur hinc ut tot contra Anglos iis in regionibus hostilitèr factis et ab ipso primum exortis, et ab ipso tempore proximè percussi fœderis, ut supradictum est, buc usque continuatis, ab se primo soluta sacra amicitiæ vincula ipse se coarguisse videatur. Quæ res tam clara per se et manifesta est, ut adversarios nostros certè ipsos puduerit in hac controversia factum negare, de jure potius nobiscum disceptaturos; quemadmodùm scilicet Hispaniæ rex, inter titulos suos, regis Indiarum titulum sibi sumpsit, ita universam Indiam, mareque Indicum tam Boreale quam Australe suam esse propriam ditionem, hostesque omnes et piratas esse, qui ejus injussu illuc accesserint. Quod si ita esset, et nos et omnes cæteræ nationes, quicquid iis in locis possidemus, ei relinquere ac reddere, et, reductis coloniis nostris, injuriæ sibi facta veniam petere deberemus. Verum si rationem ac veritatem illius tituli altiùs inspiciamus, tenui admodum atque infirmo eum niti fundamento comperiemus, quo tanta contentionum ac belli moles superstruenda sit, quantam hanc verisimile est futuram. Duplex titulus præfertur, papam videlicet ea loca donasse, seque primos omnium perlustrasse: ad primum

At vero navarchus noster Swanleius in Sicilia non ita est amicè in portu Drepani acceptus, ubi anno 1653, circa mensem Junium navis ejus, cui nomen Henricus Bonaventura, unà cum Hollandica navi magna et opulentissima, cui nomen Petro, quam ceperat, proditione Hispanici præ

[ocr errors]

Sed neque alter titulus majoris est ponderis; quasi verò, si Hispani paucas quasdam Americæ partes primi perscrutati sunt, insulisque aliquot, fluminibus, ac promontoriis nomina imposuere, idcircò novi illius orbis dominium jure sibi acquisivissent. Verùm imaginarius ejusmodi titulus tali præscriptione nixus sine possessione jus aliquod verum aut legitimum creare non potest. Jus optimum tenendi Americanis in locis quod quisque habet, est coloniarum deductio, et possessio vel ubi nulli omnino incolæ fuere, vel, sicubi fuere, eorum assensu, vel saltem in desertis quibusdam suarum regionum et incultis locis, quibus vel colendis vel habitandis ipsi non sufficiant; quandoquidem Deus terram hominum usibus creavit, præcepitque iis ut universam implerent.

Hoc si verum est, quemadmodum Hispani iniquissimo jure parta illic obtinere invenientur; cum omnia invitis incolis, et quasi ex ipsis eorum visceribus sibi acquisiverint, quorum sanguine suum imperium illic fundarunt, magnasque insulas et regiones totas non reperere quidem desertas sed reddidere, indigenis omnibus eradicatis, ita Angli, quæ illic habent, jure optimo possederint; easque nominatim insulas in quibus Hispani colonias eorum oppugnarunt atque delerunt; quæ aut incolas omnino non habuere, aut si ab Hispanis interfectos, desertæ etiam ab iisdem et sine cultoribus relicta sunt: adeo ut naturæ gentiumque jure occupantibus quibusvis eas et possidentibus cedant; juxta illud in legibus notissimum, “ Quæ nullius sunt et pro derelictis habentur, cedunt occupanti." Quanquam si Hispanos expulissemus iis locis in quæ nostras colonias deduximus, unde ipsi priùs incolas radicitùs exturbaverunt, nos tanquam occisionum et injuriarum illius populi ultores meliore jure regiones illas obtinuissemus, quam oppressores ejusdem et interfectores. Cum autem nostræ coloniæ iis in locis fuerint, ubi neque indigenæ neque Hispani possessionem ullam tenuerunt, neque habitationes ullas aut pecora post se reliquerant, aliamve rem, quæ possit ullo modo jus possessionis retinere, tanto evidentius jus nostrum iis in locis fuit, et Hispanorum injuriæ nobis illatæ tantè

fecti, qui ei loco præcerat, a septem navibus Hollandicis junioris Trumpii ductu, in ipso portu, nou longius a munimentis quam sclopi minoris ictus ferri potuit, oppressa est; unde mercatores, quorum illa navis fuit, plus sexaginta tribus millibus librarum amiserunt.

apertiores; iis præsertim in locis quæ indicti utrinque | gare hanc totam insulam suumque sub imperium ac belli tempore occupata sunt (quo in genere Providentiæ insula atque Tortuga fuit) quas si Hispani suas esse ullo priore titulo necdum prolato ostendere potuissent, tamen cum in pacis proximæ tractatione id non fecerint, per secundum ejus articulum talem omnem prætextum ipsi sibi in posterum amputarunt, jusque ipsi suum, si quod erat, extinxerunt.

Hoc argumentum copiosiùs tractare nihil attinet; neque est quisquam rerum peritus quin facilè perspiciat, quàm inancs atque infirmæ sint istæ rationes, quibus innixus Hispanus tam immensi tractus imperium arrogare sibi soli non dubitat. Verùm id egimus, ut obtentuum istorum debilitatem paucis aperiremus, quibus Hispani, quicquid in nos indignè atque atrociter in Occidentali India commiserunt, defendere conantur; mancipationes, suspendia, demersiones, cruciatusque nostrorum hominum ac neces, navium ac bonorum spoliationes, coloniarum summa in pace depopulationes, idque nulla prorsus injuria affecti, ut Anglicana gens, quoties hæc tam acerba atque atrocia in suum sanguinem, et ejusdem orthodoxæ fidei cultores, perpetrata meminerit, non naves bellicas sed decus suum omne obsolescere et interire cogitet, si his indignissimis modis tractari sese diutiùs æquo animo patiatur; neque solùm tanta ac tam opulenta orbis terrarum parte contra jus legesque gentium communes ab omni libero commercio excludi, verùm etiam pro piratis atque prædonibus haberi, eodemque supplicio plecti, si illa maria navigare, si vel aspicere vel aspirare, si denique vel cum nostris ibi coloniis usum aliquem aut commercium habere ausa fuerit.

De inquisitione Hispanica sanguinaria nihil dicimus, inimicitiarum causa universis protestantibus communi; neque de tot seminariis sacerdotum ac jesuitarum Anglicorum sub Hispanico patrocinio nidulantium, offensionis causa et periculi gravissimi huic reipublicæ propria; cum propositum nobis potissimum sit controversiarum in Occidentali India nostrarum causas et rationes exponere. Hoc verò æquioribus cunctis et incorruptis rerum æstimatoribus planum fecisse confidimus, necessitatem, existimationem, justitiam ad hanc nuper susceptam expeditionem nos evocasse; necessitatem, bellandum enim necessariò est, si per Hispanos pacem colere non licet; existimationem atque justitiam, neutra enim harum nobis constare poterit, si injurias tam inhumanas atque intolerandas impunè civibus nostris ac popularibus inferri desides patiemur, quales in Occidentali India illatas iis esse demonstravimus.

Et certè parum vident, qui de consiliis ac rationibus Hispanicis conjecturam capiunt ex ea persona ac specie quam in præsentia suarum rerum inclinatio induere versus nos in his orbis terræ partibus coegit; quasi non nunc mens eadem, iidem sensus animorum ac rationum suarum sint, qui tum fuere, cùm anno 1588 subju

ditionem subjungere affectabant, immò quasi ex hoc immutato apud nos rerum statu formaque reipublicæ non accensa potius eorum in nos odia auctæque suspiciones sint. Quòd si hæc opportunitas, quæ, propter nunnulla quædam quæ nuper acciderunt, ineundi rationem aliquam, qua ab hoc tam vetere et implacato religionis nostræ ac patriæ hoste nobismetipsis (Deo bene juvante) consulere possimus, occasionem fortè suppeditaverit, prætermissa fuerit, fieri poterit ut eas vires facilè sit recuperaturus (animus enim certè illi neque unquam deerit ncque deesse poterit) ex quibus intolerandus æquè et formidabilis reddi possit atque antea fuerit. Nos interea si injurias tam immanes in Occidentali India sine satisfactione ulla aut vindicta nostris fieri, si excludi nos omnes ab illa tam insigni orbis terrarum parte, si infestum atque inveteratum hostem nostrum (pace præsertim cum Batavis jam facta) ingentes illos ab Occidentali India thesauros, quibus præsentia incommoda sarcire possit, nostra pace domum deportare, resque suas in eum rursus locum restituere patiemur, quò eandem iterum possit deliberationem suscipere, quam anno 1588 habuit, "Utrum fuisset consultius ad recuperandas Belgii fœderatas provincias initium facere ab Anglia, an ab illis ad subigendam Angliam," proculdubiò non minus multas immò plures causas excogitabit, cur potius ab Anglia initium sit faciendum: Quem finem ut assequantur ullo tempore ea consilia, si Deus permitteret, expectare meritò possemus, ut in nos primos, in omnes denique ubicunque protestantes, exerceatur quod restat occidionis illius immanissimæ, quam fratres nostri in Alpinis vallibus passi nuper sunt: quæ, si illorum miserorum editis querimoniis orthodoxorum credendum sit, per illos fraterculos, missionarios quos vocant, Hispanicæ aulæ consiliis informata primitùs ac designata erat.

His omnibus animadversis, speramus quidem fore, ut omnes Angli, præsertim sinceri, privatas adversùs se mutuò inimicitias deposituri sint, suisque propriis commodis potius renunciaturi quàm propter cupiditatem lucri, haud ita multi, ex mercaturis illis faciendi (quod non nisi inhonestis conditionibus et quodammodo improbis parari, et aliundè etiam suppeditari poterit) multorum adolescentiam negotiatorum animas, ex iis conditionibus quibus nunc in Hispania negotiantur et degunt, summo periculo, sicuti faciunt, objecturi, vitamque et fortunas multorum in America fratrum Christianorum, hujus denique nationis totius agi existimationem passuri; quodque gravissimum est, oblatis sibi à Deo ad gloriam ipsius, regnumque Christi amplificandum opportunitates præclarissimas ex manibus dimissuri. Quæ quidem non dubitamus quin, remotis quæ veritati penitus inspiciendæ officiunt, expeditionis nuper nostræ in Occidentalem Indiam contra Hispanos susceptæ potissimum fuisse finem appareat.

AUTORIS EPISTOLARUM FAMILIARIUM

LIBER UNUS:

QUIBUS ACCESSERUNT

EJUSDEM, JAM OLIM IN COLLEGIO ADOLESCENTIS, PROLUSIONES QUÆDAM ORATORIÆ

[FIRST PUBLISHED 1674.]

THOME JUNIO Præceptori suo.

1. QUANQUAM statueram apud me (præceptor optime) epistolium quoddam numeris metricis elucubratum ad te dare, non satis tamen habuisse me existimavi, nisi aliud insuper soluto stylo exarassem; incredibilis enim illa et singularis animi mei gratitudo, quam tua ex debito vendicant in me merita, non constricto illo, et certis pedibus ac syllabis augustato dicendi genere exprimenda fuit, sed oratione libera, immò potius, si fieri posset, Asiatica verborum exuberantia. Quamvis quidem satis exprimere quantum tibi debeam, opus sit meis viribus longè majus, etiamsi omnes quoscunque Aristoteles, quoscunque Parisiensis ille dialecticus congessit argumentorum Tóc exinanirem, etiamsi omnes elocutionis fonticulos exhaurirem. Quereris tu vero (quòd merito potes) literas meas raras admodum et perbreves ad te delatas esse; ego vero non tam doleo me adeo jucundo, adeoque expetendo defuisse officio, quam gaudeo et pene exulto eum me in amicitia tua tenere locum, qui possit crebras à me epistolas efflagi

tare.

Quod autem hoc plusquam triennio nunquam ad te scripserim, quæso ut ne in pejus trahas, sed pro mirifica ista tua facilitate et candore, in mitiorem partem interpretari digneris. Deum enim testor quam te instar patris colam, quam singulari etiam observantia te semper prosecutus sim, quamque veritus chartis meis tibi obstrepere. Curo nempe cum primis, cùm tabellas meas nihil aliud commendit, ut commendet raritas. Deinde, cùm ex vehementissimo, quo tui afficior desiderio, adesse te semper cogitem, teque tanquam præsentem alloquar et intuear, dolorique meo (quod in amore fere fit) vana quadam præsentiæ tuæ imaginatione adblandiar; vereor profecto, simulac literas ad te mittendas meditarer, ne in mentem mihi subito veniret, quam longinquo à me distes terrarum intervallo; atque ita recrudesceret dolor absentiæ tuæ jam prope consopitus, somniumque dulce discuteret. Biblia Hebræa, pergratum sane munus tuum, jampridem

accepi. Hæc scripsi Londini inter urbana diverticula, non libris, ut soleo, circumseptus: si quid igitur in hac epistola minus arriserit, tuamque frustrabitur expectationem, pensabitur alia magis elaborata, ubi primum ad musarum spatia rediero.

Londino, Martii 26, 1625.

[ocr errors]

ALEXANDRO GILLIO.

2. ACCEPI literas tuas, et quæ me mirifice oblectavere, carmina sane grandia, et majestatem vere poeticam, Virgilianumque ubique ingenium redolentia. Sciebam equidem quam tibi tuoque genio impossibile futurum esset, à rebus poeticis avocare animum, et furores illos coelitus instinctos, sacrumque et æthereum ignem intimo pectore eluere, cum tua (quod de seipso Claudianus) totum spirent præcordia Phoebum." Itaque si tua tibi ipse promissa fefelleris, laudo hic tuam (quod ais) inconstantiam, laudo, siqua est, improbitatem; me autem tam præclari poematis arbitrum à te factum esse, non minus glorior, et honori mihi duco, quam si certantes ipsi dii musici ad meum venissent judicium; quod Tmolo Lydii montis Deo populari olim contigisse fabulantur. Nescio sane an Henrico Nassovio plus gratuler de urbe capta, an de tuis carminibus: nihil enim existimo victoriam hanc peperisse poematio hoc tuo illustrius, aut celebrius. Te vero, cum prosperos sociorum successus tam sonora triumphalique tuba canere audiamus, quantum vatem sperabimus, si forte res nostræ demum feliciores tuas musas poscant gratulatrices. Vale, vir erudite, summasque à me tibi gratias carminum tuorum nomine haberi scias. Londino, Maii 20, 1628.

Eidem.

3. PRIORI illa epistola mea non tam rescripsi tibi, quam rescribendi vices deprecatus sum, alteram itaque

ambitione, pompa, luxuria, et quicquid vulgus homi-
num miratur et stupet, quasi triumphum agis fortunæ
contemptor. Cæterùm qui tarditatis culpam depreca-
tus es, hanc mihi vicissim, ut spero, præcipitantiam
indulgebis; cum enim epistolam hanc in extremum
distulissem, malui pauca, eaque rudiuscule scribere,
quam nihil. Vale vir observande.
Cantabrigia, Julii 21, 1628.

ALEXANDRO GILLIO.

brevi secuturam tacite promisi, in qua tibi me amicis- | Curius in agello tuo placide regnas, deque ipsis divitiis, sime provocanti latius aliquanto responderem ; verum ut id non essem pollicitus, hanc utcunque summo jure deberi tibi fatendum est, quandoquidem singulas ego literas tuas non nisi meis binis pensari posse existimem, aut si exactius agatur, ne centenis quidem meis. Negotium illud de quo scripsi subobscurius, ecce tabellis hisce involutum, in quo ego, cum tua ad me pervenit epistola, districtus temporis angustia magno tum primum opere desudabam: quidem enim ædium nostrarum socius, qui comitiis his academicis in disputatione philosophica responsurus erat, carmina super quæstionibus pro more annuo componenda, prætervectus ipse jamdiu leviculas illiusmodi nugas, et rebus seriis intentior, forte meæ puerilitati commisit. Hæc quidem typis donata ad te misi, utpote quem norim rerum poeticarum judicem acerrimum, et mearum candidissimum. Quod si tua mihi vicissim communicare dignaberis, certè non erit qui magis iis delectetur, erit, fateor, qui rectius pro eorum dignitate judicet. Equidem quoties recolo apud me tua mecum assidua pene colloquia (quæ vel ipsis Athenis, ipsa in academia, quæro, desideroque) cogito statim nec sine dolore, quanto fructu me mea fraudarit absentia, qui nunquam à te discessi sine manifesta literarum accessione, et iridoσu, planè quasi ad emporium quoddam eruditionis profectus. Sane apud nos, quod sciam, vix unus atque alter est, qui non philologiæ, pariter et philosophiæ, prope rudis et profanus, ad theologiam devolet implumis; eam quoque leviter admodum attingere contentus, quantum forte sufficiat conciuncula quoquo modo conglutinandæ, et tanquam tritis aliunde pannis consuendæ : adeo ut verendum sit ne sensim ingruat in clerum nostrum sacerdotalis illa superioris sæculi ignorantia. Atque ego profecto cum nullos fere studiorum consortes hic reperiam, Londinum recta respicerem, nisi per justitium hoc æstivum in otium alte literarium recedere cogitarem, et quasi claustris musarum delitescere. Quod cum jam tu indies facias, nefas esse propemodum existimo diutius in præsentia tibi interstrepere. Vale. Cantabrigia, Julii 2, 1628.

THOME JUNIO.

4. INSPECTIS literis tuis (preceptor optime) unicum hoc mihi supervacaneum occurrebat, quòd tardæ scriptionis excusationem attuleris; tametsi enim literis tuis nihil mihi queat optabilius accedere, qui possim tamen, aut debeam sperare, etii tibi tantum à rebus seriis, et sanctioribus esse, ut mihi semper respondere vacet ; præsertim cum illud humanitatis omnino sit, officii minime. Te vero oblitum esse mei ut suspicer, tam multa tua de me recens merita nequaquam sinunt. Neque enim video quorsum tantis onustum beneficiis ad oblivionem dimitteres. Rus tuum accersitus, simul ac ver adoleverit, libenter adveniam, ad capessendas anni, tuique non minus colloquii, delicias; et ab urbano strepitu subducam me paulisper. Stoam tuam Icenorum, tanquam ad celeberrimam illam Zenonis porticum, aut Ciceronis Tusculanum, ubi tu in re modica regio sane animo veluti Serranus aliquis aut

5. Si mihi aurum, aut cælata pretiose vasa, aut quicquid istiusmodi mirantur mortales, dono dedisses, puderet certe non vicissim, quantum ex meis facultatibus suppeteret, te aliquando remunerasse. Cum vero tam lepidum nobis, et venustum Hendecasyllabon nudiustertius donaveris, quanto charius quidem auro illud est merito, tanto nos reddidisti magis solicitos, qua re conquisita tam jucundi beneficii gratiam rependeremus; erant quidem ad manum nostra hoc in genere nonnulla, sed quæ tuis in certamen muneris æquale nullo modo mittenda censerem. Mitto itaque quod non plane meum est, sed et vatis etiam illius vere divini, cujus hanc oden altera ætatis septimana, nullo certe animi proposito, sed subito nescio quo impetu ante lucis exortum, ad Græci carminis heroici legem in lectulo fere concinnabam: ut hoc scilicet innixus adjutore qui te non minus argumento superat, quam tu me artificio vincis, haberem aliquid, quod ad æquilibrium compensationis accedere videatur; si quid occurrit, quòd tuæ de nostris, ut soles, opinioni minus satisfecerit, scias, ex quo ludum vestrum reliquerim hoc me unicum atque primum græce composuisse, in Latinis, ut nosti, Anglicisque libentius versatum. Quandoquidem qui Græcis componendis hoc sæculo studium atque operam impendit, periculum est, ne plerumque surdo canat. Vale, meque die lunæ Londini (si Deus voluerit) inter bibliopolas expecta. Interim si quid apud illum doctorem, annuum collegii præsidem, qua vales amicitia, nostrum poteris negotium promovere ; cura quæso, ut mea causa quam cito adeas; iterum vale.

E nostro Suburbano, Decemb. 4. 1634.

CAROLO DIODATO.

6. JAM isthuc demum plane video te agere, ut obstinato silentio nos aliquando pervincas; quod si ita est, euge habe tibi istam gloriolam, en scribimus priores: quanquam certe si unquam hæc res in contentionem veniret, cur neuter alteri ovro día xpóve scripserit, cave putes quin sim ego multis partibus excusatior futurus: δηλον ὅτι ὡς βραδὺς καὶ ὀκνηρός τις ὧν φύσει πρòs тó yрápu, ut probe nosti, cum tu contra sive natura, sive consuetudine, ad hujusmodi literarias роowνnous haud ægre perduci soleas. Simul et illud pro me facit, quod tuam studendi rationem ita institutam cognovi, ut crebro interspires, ad amicos visas, multa scribas, nonnunquam iter facias; meum sic est ingenium, nulla ut mora, nulla quies, nulla ferme illius

« AnteriorContinuar »